Ονομασία φθόγγων (Στο κλειδί του ΣΟΛ)
α) Φθόγγοι (νότες) πάνω στις 5 γραμμές.
β) Φθόγγοι (νότες) μέσα στα 4 διαστήματα.
Φθόγγοι κάτω και πάνω απο το πεντάγραμμο
Εκτός απο αυτούς τους φθόγγους που μάθαμε στις 5 γραμμές και στα 4 διαστήματα, υπάρχουν και άλλοι που γράφονται κάτω και πάνω απο το πεντάγραμμο. Για το γράψιμο τους χρησιμοποιούμε μικρές γραμμές που λέγονται βοηθητικές. Υπάρχουν και 2 φθόγγοι που σ’αυτούς δεν χρησιμοποιούμε βοηθητικές γραμμές. Ο ένας γράφεται κάτω απο το πεντάγραμμο και το επάνω του μέρος ακουμπά στην πρώτη γραμμή και λέγεται ΡΕ και ο άλλος πάνω απο το πεντάγραμμο και το κάτω μέρος του ακουμπά στην 5η γραμμή και λέγεται ΣΟΛ.
Τις βοηθητικές γραμμές κάτω απο το πεντάγραμμο τις μετράμε απο πάνω προς τα κάτω, ενώ τις βοηθητικές γραμμές πάνω απο το πεντάγραμμο τις μετράμε απο κάτω προς τα πάνω.
Οι βοηθητικές γραμμές πρέπει να απέχουν μεταξύ τους όσο απέχουν μεταξύ τους και οι γραμμές του πενταγράμμου.
Οι φθόγγοι (νότες) κάτω και πάνω απο το πεντάγραμμο χωρίζονται σε δύο οικογένειες. Στην πρώτη οικογένεια ανήκουν οι φθόγγοι που γράφονται πάνω στις βοηθητικές γραμμές δλδ, η βοηθητική γραμμή είναι στη μέση του στρόγγυλου (φθόγγου, νότας)

Στη δεύτερη οικογένεια ανήκουν οι φθόγγοι που γράφονται κάτω απο τις βοηθητικές γραμμές

για τους φθόγγους κάτω απο το πεντάγραμμο, και πάνω απο τις βοηθητικές γραμμές για τους φθόγγους πάνω απο το πεντάγραμμο
Φθόγγοι κάτω απο το πεντάγραμμο
Φθόγγοι πάνω απο το πεντάγραμμο
Μπορούμε να γράψουμε και άλλους φθόγγους, χαμηλότερους κάτω απο το πεντάγραμμο και ψηλότερους πάνω απο το πεντάγραμμο, χρησιμοποιώντας περισσότερες βοηθητικές γραμμές. Αυτό όμως, θα ήταν δύσκολο στο διάβασμα. Τα άλλα κλειδιά, μας βοηθούν να γράφουμε πολύ χαμηλούς και πολύ ψηλούς φθόγγους με λιγότερες βοηθητικές γραμμές.
Συνοπτικά όλοι οι φθόγγοι (νότες)
Οι παραπάνω φθόγγοι είναι όλοι όσοι μάθαμε. Είναι μάλιστα τοποθετημένοι με τη σειρά, αρχίζοντας απο τους χαμηλότερους με πρώτο το ΝΤΟ, και προχωρώντας προς τους ψηλότερους. Όπως διαπιστώνουμε, υπάρχει μια σειρά φθόγγων που επαναλαμβάνεται πολλές φορές, οπότε έχουμε πολλά ΝΤΟ, πολλά ΡΕ, πολλά ΜΙ, κτλ. Η σειρά αυτή που επαναλαμβάνεται όταν ανεβαίνει λέγεται ανιούσα.
Όταν η σειρά κατεβαίνει λέγεται κατιούσα.
